Αναλυτικά:

1. Τροποποιείται η μέθοδος υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ως προς τα φυσικά πρόσωπα, σε διαφοροποίηση με τα νομικά πρόσωπα ή τις νομικές οντότητες (ισούται εφεξής με τον κύριο φόρο επί του κάθε ακινήτου και την προσαύξηση του φόρου φυσικών προσώπων ανάλογα με τη συνολική αξία της περιουσίας τους). (άρθρα 40 και 44)
2. Εντάσσεται στα υποκείμενα του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ο μετά από αποποιήσεις κληρονόμος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. (άρθρο 41)
3. Παρατείνεται και για το έτος 2022 η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα ακίνητα που βρίσκονται:

• σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Κορινθίας, τις οποίες έπληξαν οι πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις για τους ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων. Ομοίως, παρατείνεται και για το έτος 2022, η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα δικαιώματα επί του συνόλου της ακίνητης περιουσίας των θανόντων εξαιτίας των ανωτέρω αναφερόμενων πυρκαγιών (ίσχυε για τα έτη 2018-2021).
• εντός των οριζόμενων οικισμών των Π.Ε. Φλώρινας, Κοζάνης και Γρεβενών (ίσχυε για το έτος 2021).
• στα διοικητικά όρια των Δήμων Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας και Ιστιαίας Αιδηψού της Π.Ε. Ευβοίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση (ίσχυε ειδικά για το έτος 2021). (άρθρο 42)

1. Μεταβάλλεται ο τρόπος υπολογισμού του κύριου φόρου που διαμορφώνει τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. Μεταξύ άλλων, διαφοροποιούνται οι τιμές του βασικού φόρου ανά φορολογική ζώνη καθώς και οι οικείοι συντελεστές. Οι συντελεστές του βασικού φόρου κτισμάτων διαμορφώνονται, ενδεικτικά, ως εξής:

• για τιμή Ζώνης από 751 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 ευρώ/τ.μ. που ισχύει σήμερα,
• για τιμή Ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6 ευρώ/τ.μ.
• για τιμή Ζώνης από 2.501 έως 3.000 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται

σε 4,50 ευρώ/τ.μ., αντί 7,60/τ.μ. που ισχύει σήμερα. (άρθρο 43)

5. Ρυθμίζονται λεπτομέρειες σχετικά με τις περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων (Α.Π.Α.Α.) και προσδιορίζονται οι σχετικές υποχρεώσεις των φορολογουμένων. (άρθρο 45)
6. Επανακαθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού των εκπτώσεων στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα φυσικά πρόσωπα, ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους. Ενδεικτικά αναφέρονται τα ακόλουθα:

• Επεκτείνεται η έκπτωση φόρου 30% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, ενώ σήμερα η εν λόγω έκπτωση ισχύει για ακίνητη περιουσία έως 60.000 ευρώ.
• Προσδιορίζεται στο 25%, η έκπτωση φόρου για αξία ακίνητης περιουσίας από 100.001 έως 150.000 ευρώ. (άρθρο 46)

7.Προβλέπεται η καταβολή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε έως δέκα (10) μηνιαίες δόσεις (έως σήμερα δεν προβλεπόταν μέγιστος αριθμός δόσεων). (άρθρο 47)

8. α. Ρυθμίζονται ζητήματα αναφορικά με τον χρόνο υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων, ιδίως ως προς την περίπτωση κληρονόμων μετά από αποποιήσεις καθώς και την περίπτωση κληρονομικής διαδοχής.

β. Προσδιορίζεται ο Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου για οικόπεδα που βρίσκονται σε περιοχές, οι οποίες εντάσσονται στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. (άρθρα 48 και 49)

Αιτιολογική έκθεση

Άρθρα 40-49

Με τις προτεινόμενες διατάξεις επέρχονται αναγκαίες τροποποιήσεις στους νόμους 4223/2013, 3427/2005 και 3842/2010, λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022. Επιπλέον, καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος φυσικών προσώπων, αλλάζει ο υπολογισμός του κυρίου φόρου φυσικών προσώπων και επέρχονται τροποποιήσεις στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., προκειμένου να αντιμετωπιστούν στρεβλώσεις και να καταστεί ο φόρος πιο δίκαιος, ορθολογικός και αναλογικός.

Οι προτεινόμενες διατάξεις ισχύουν για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ετών 2022 και επομένων.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου για τον ΝΕΟ ΕΝΦΙΑ

Άρθρο 40

Νέος υπολογισμός ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών προσώπων – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 1 του ν. 4223/2013

Η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4223/2013 (Α’287) αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισούται: α) με τον κύριο φόρο επί του κάθε ακινήτου και την προσαύξηση επί αυτού σύμφωνα με την Ενότητα Ε του άρθρου 4, εάν υποκείμενο του φόρου είναι φυσικό πρόσωπο, και β) με το άθροισμα του κύριου φόρου επί του κάθε ακινήτου και του συμπληρωματικού φόρου επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων επί των ακινήτων του υποκειμένου στον φόρο, εάν υποκείμενο του φόρου είναι νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα.».

Άρθρο 41

Κληρονόμος μετά από αποποίηση ως υποκείμενος σε ΕΝ.Φ.Ι.Α. και υπολογισμός ΕΝ.Φ.Ι.Α. – Τροποποίηση παρ. 1 και 9 άρθρου 2 του ν. 4223/2013

Στην περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4223/2013 (Α’287) προστίθεται υποπερ. γγ) και η περ. γ) διαμορφώνεται ως εξής:

«γ) Ο κληρονόμος και ειδικότερα:

αα) Ο εκ διαθήκης κληρονόμος, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.

ββ) Ο εξ αδιαθέτου κληρονόμος, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.

γγ) Ο μετά από αποποιήσεις κληρονόμος, από το επόμενο έτος του θανάτου του κληρονομούμενου ή, στην περίπτωση που έχει δημοσιευθεί διαθήκη, από το επόμενο έτος της δημοσίευσης αυτής.»

2. H παρ. 9 του άρθρου 2 του ν. 4223/2013 αντικαθίσταται ως εξής:

«9. Για τον φόρο επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου της Ενότητας Γ και την προσαύξηση του κυρίου φόρου φυσικών προσώπων της Ενότητας Ε του άρθρου 4, καθώς και για τον συμπληρωματικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. νομικών προσώπων του άρθρου 5 εφαρμόζονται ανάλογα οι παρ. 3 έως και 8.».

Άρθρο 42

Απαλλαγές από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2022 – Τροποποίηση παρ. 7, 7Α και 7Β άρθρου 3 ν. 4223/2013

1. Η παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 4223/2013 (Α’287) τροποποιείται ως προς την προσθήκη του έτους 2022 στα έτη απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. και διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Ειδικά για τα έτη 2018, 2019, 2020, 2021 και 2022 απαλλάσσονται τα ακίνητα που ευρίσκονται σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας, τις οποίες έπληξαν οι πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους είναι κάτοχοι Δελτίου Επανελέγχου ή Έκθεσης Αυτοψίας ή Πρωτοκόλλου Αυτοψίας

Επικινδύνως Ετοιμόρροπου Κτηρίου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που έχουν εκδοθεί έως και τις 31.12.2020, και κατά τον κρίσιμο χρόνο η κυριότητα ή τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα στο ακίνητο ανήκαν στον υπόχρεο σε φόρο για τα έτη αυτά. Για τα έτη 2018, 2019, 2020, 2021 και 2022 απαλλάσσονται από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. τα δικαιώματα επί του συνόλου της ακίνητης περιουσίας των θανόντων εξαιτίας των πυρκαγιών του προηγούμενου εδαφίου.».

2. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 7Α του άρθρου 3 του ν. 4223/2013 τροποποιείται ως προς την προσθήκη του έτους 2022 και η παρ. 7Α διαμορφώνεται ως εξής:

«7Α. Ειδικά για τα έτη 2021 και 2022, απαλλάσσονται τα ακίνητα, τα οποία βρίσκονται εντός του οικισμού Αναργύρων του Δήμου Αμυνταίου της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας, όπως αυτός έχει οριοθετηθεί με την υπ’ αρ. 4012/86/25.9.1986 απόφαση του Νομάρχη Φλώρινας (Δ’ 1109) και ο οποίος έχει κηρυχθεί σε αναγκαστική απαλλοτρίωση με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΜΕΒΟ/19831/338/15.4.2019 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Δ’ 190). Τα ακίνητα αυτά απεικονίζονται και περιγράφονται στον από Ιούλιο 2018 κτηματολογικό πίνακα του εν λόγω οικισμού και στο από Φεβρουάριο 2018 Κτηματολογικό Διάγραμμα, όπως αυτά εξειδικεύονται στην ανωτέρω απόφαση απαλλοτρίωσης. Η ίδια απαλλαγή ισχύει και για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός των ακόλουθων οικισμών, οι οποίοι είναι πολεοδομικά ανενεργοί βάσει του από 5.12.2002 π.δ. (Δ’ 1075): Κοινότητας Πεπονιάς, κοινότητας Πολύλακκου, οικισμού Αξιοκάστρου και οικισμού Κλήματος της κοινότητας Αξιοκάστρου, οικισμού Τραπεζίτσας και οικισμού Πανάρετης της κοινότητας Τραπεζίτσας και κοινότητας Πυλωρίου του Δήμου Βοΐου της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, καθώς και βάσει της υπ’ αρ. 9439/3335/6.4.2000 απόφασης μεταφοράς των ακόλουθων κοινοτήτων και οικισμών (Δ’ 238): Κοινότητας Καλαμιτσίου, οικισμού Καλοχίου και οικισμού Μεσόλακκου της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών.».

1. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 7Β του άρθρου 3 του ν. 4223/2012 τροποποιείται ως προς την προσθήκη του έτους 2022 και η παρ. 7Β διαμορφώνεται ως εξής:

«7Β. Ειδικά για τα έτη 2021, 2022 και 2023 απαλλάσσονται:

α) τα ακίνητα, που ευρίσκονται σε περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν αρχής γενομένης την 27η Ιουλίου 2021 και έως τη δημοσίευση της παρούσας και για τις οποίες εκδίδονται πράξεις του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας για την κήρυξή τους σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους είναι κάτοχοι Δελτίου Επανελέγχου ή Έκθεσης Αυτοψίας, σύμφωνα με τα οποία το κτίριο έχει χαρακτηριστεί επικίνδυνο ή ακατάλληλο για χρήση, ή Πρωτοκόλλου Αυτοψίας Επικινδύνως Ετοιμόρροπου Κτηρίου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που εκδίδονται έως τις 28.2.2022, εφόσον κατά τον κρίσιμο χρόνο η κυριότητα ή τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα στο ακίνητο ανήκουν στον υπόχρεο σε φόρο για τα έτη αυτά.

β) Τα αγροτεμάχια, των οποίων οι ιδιοκτήτες είναι κάτοχοι βεβαίωσης καταστροφής από τα κατά τόπους αρμόδια Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων (ΤΑΕΕ) των Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων Δομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι οποίες εκδίδονται έως τις 28.2.2022, εφόσον κατά τον κρίσιμο χρόνο η κυριότητα ή τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα στο ακίνητο ανήκουν στον υπόχρεο σε φόρο για τα έτη αυτά. Τα ΤΑΕΕ εκδίδουν τις ως άνω βεβαιώσεις, αφού λάβουν τα οικεία στοιχεία των αγροτεμαχίων που έχουν εκτιμηθεί ως κατεστραμμένα από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων.

Η απαλλαγή χορηγείται με βάση τις αιτήσεις που υποβάλλονται στην ψηφιακή πλατφόρμα της ΑΑΔΕ στη διαδικτυακή πύλη «arogi.gov.gr». Εφόσον, μετά τη χορήγηση της απαλλαγής, διαπιστωθεί ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής της, ο φόρος βεβαιώνεται και καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της βεβαίωσης μήνα, εντόκως σύμφωνα με το άρθρο 54 Β’ του ν. 4174/2013 (Α’256).

Ειδικότερα τα ακίνητα που ευρίσκονται στα διοικητικά όρια των Δήμων Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας και Ιστιαίας – Αιδηψού της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας απαλλάσσονται για τα έτη 2021 και 2022, εφόσον κατά τον κρίσιμο χρόνο η κυριότητα ή τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα στο ακίνητο ανήκουν στον υπόχρεο σε φόρο για τα έτη αυτά.».

Άρθρο 43

Μεταβολές στον υπολογισμό του κύριου φόρου – Τροποποίηση άρθρου 4 του ν. 4223/2013

1. Ο πίνακας της περ. α) της παρ. 2 της Ενότητας Α του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 (Α’287) αντικαθίσταται ως εξής:
   Τιμή Ζώνης (€/μ2) Φ.Ζ. Συντελεστής βασικού φόρου (€/μ2)
   0-750 1 2,00
   751-1500 2 2,80
   1501-2500 3 3,70
   2501-3000 4 4,50
   3001-3500 5 7,60
   3501-4000 6 9,20
   4001-4500 7 11,10
   4501-5000 8 13,40

=5001 9 16,20

2. Στο τέλος της περ. α) της παρ. 2 της Ενότητας Α του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 προστίθενται δύο εδάφια ως εξής:

«Κτίσματα, τα οποία, με βάση τις Τιμές Ζώνης που εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022, εντάσσονται στις Φορολογικές Ζώνες 2 και 3, κατατάσσονται, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ έτους 2022, στις Φορολογικές Ζώνες 1 και 2 αντίστοιχα, εφόσον για αυτά:

α) κατά την 1η Ιανουαρίου 2021 ίσχυε το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων και εντάσσονταν στις Φορολογικές Ζώνες 1 και 3 και

β) η Τιμή Ζώνης, η οποία ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2022, απέχει από την καταληκτική Τιμή Ζώνης της αμέσως προηγούμενης Φορολογικής Ζώνης έως και πενήντα (50) ευρώ.

Κτίσματα της Δημοτικής Ενότητας Αρχαίας Ολυμπίας που εντάχθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2022 στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων και αντιστοιχούν στη φορολογική ζώνη 2, κατατάσσονται, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του έτους 2022, στη φορολογική ζώνη 1.».

3. Ο πίνακας της περ. α) της παρ. 1 της Ενότητας B του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
   Μοναδιαία αξία (€/μ2) Φ.Ζ Συντελεστής φόρου (€/μ2)
   0,01-6,00 1 0,0037
   6,01-20,00 2 0,0075
   20,01-50,00 3 0,0125
   50,01-75,00 4 0,0185
   75,01-100,00 5 0,0375
   100,01-150,00 6 0,0750
   150,01-200,00 7 0,1850
   200,01-300,00 8 0,2470
   300,01-400,00 9 0,3700
   400,01-600,00 10 0,5550
   600,01-800,00 11 0,7400
   800,01-900,00 12 0,9900
   900,01-1000,00 13 1,2500
   1000,01-1500,00 14 1,6000
   1500,01-2000,00 15 2,3500
   2000,01-3000,00 16 3,7000
   3000,01-4000,00 17 4,9500
   4000,01-5000,00 18 7,4000

=5000,01 19 9,2500

4. Στο άρθρο 4 του ν. 4223/2013 προστίθενται Ενότητες Γ, Δ και Ε ως εξής:

«Γ. Υπολογισμός φόρου επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου Για δικαιώματα επί ακινήτων υπολογίζεται φόρος επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου, όπως αυτό αποτυπώνεται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), σύμφωνα με την κατωτέρω κλίμακα:
Κλιμάκια συνολικής αξίας ακινήτου σε ευρώ Συντελεστής φόρου ανά κλιμάκιο αξίας
0,01-400.000 0%
400.000,01-500.000 0,20%
500.000,01-600.000 0,30%
600.000,01-700.000 0,40%
700.000,01-800.000 0,50%
800.000,01-900.000 0,60%
900.000,01-1.000.000 0,70%
1.000.000,01-2.000.000 0,90%

=2.000.000,01 1,00%

Ο φόρος υπολογίζεται στη συνολική αξία του 100% της πλήρους κυριότητας του ακινήτου, όπως το δικαίωμα αυτό αναγράφεται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, απομειώνεται με βάση τον συντελεστή συνιδιοκτησίας της παρ. 3 του άρθρου 32 του ν. 3842/2010 (Α’58), εφόσον υφίσταται συνιδιοκτησία στην πλήρη ή ψιλή κυριότητα, και επιμερίζεται σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 2. Η αξία του προηγούμενου εδαφίου υπολογίζεται σύμφωνα με το τρίτο και το τέταρτο εδάφιο της Ενότητας Ε.

Η παρούσα Ενότητα εφαρμόζεται, εφόσον η συνολική αξία ακίνητης περιουσίας του υποκειμένου στον φόρο, όπως αυτή υπολογίζεται βάσει της Ενότητας Ε, υπερβαίνει τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ.

Δ. Συνολικός υπολογισμός κυρίου φόρου

α. Ο κύριος φόρος των φυσικών προσώπων ισούται με το άθροισμα του κύριου φόρου κτισμάτων της Ενότητας Α, του κύριου φόρου οικοπέδων και γηπέδων της Ενότητας Β και του φόρου επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου της Ενότητας Γ.

β. Ο κύριος φόρος των νομικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων ισούται με το άθροισμα του κύριου φόρου κτισμάτων της Ενότητας Α και του κύριου φόρου οικοπέδων και γηπέδων της Ενότητας Β.

Ε. Προσαύξηση του φόρου φυσικών προσώπων ανάλογα με τη συνολική αξία της περιουσίας Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών προσώπων που προκύπτει από την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, προσαυξάνεται ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας ως εξής:

α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και εξακόσιες πενήντα χιλιάδες (650.000) ευρώ, κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%),

β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και οκτακόσιες χιλιάδες (800.000) ευρώ, κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%),

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%),

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας από 1.000.000,01 ευρώ και άνω, κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%).

Η προσαύξηση σύμφωνα με τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται, εφόσον η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Για τον υπολογισμό της συνολικής αξίας της περιουσίας εφαρμόζεται το άρθρο 32 του ν. 3842/2010. Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή, η οποία δεν εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής των αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 (Α’43), για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας αυτού, το γινόμενο της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου και του συντελεστή οικοπέδου, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος του 1, δεν μπορεί να είναι ανώτερο της τιμής ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου ακίνητης περιουσίας φυσικών προσώπων έτους 2013. Στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Επίσης δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των κτιρίων που είναι προγενέστερα των εκάστοτε τελευταίων εκατό (100) ετών και τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή ως έργα τέχνης, καθώς και των τυχόν αναλογούντων σε αυτά ποσοστών επί των γηπέδων ή οικοπέδων στα οποία βρίσκονται. Ειδικά για τον ΕΝΦΙΑ έτους 2022 δεν συνυπολογίζεται και η αξία των δικαιωμάτων επί ιστορικών διατηρητέων μνημείων ή έργων τέχνης που προστατεύονται από τον ν. 4858/2021 (Α’ 220) και τα οποία δεν καταλαμβάνονται από το προηγούμενο εδάφιο, καθώς και των δικαιωμάτων επί κτιρίων τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα βάσει του ν. 1577/1985 (Α’ 210), εφόσον είναι προγενέστερα της 1ης Ιανουαρίου 1940, και των αναλογούντων σε αυτά ποσοστών επί των γηπέδων ή οικοπέδων στα οποία βρίσκονται».».

Άρθρο 44

Κατάργηση συμπληρωματικού φόρου φυσικών προσώπων – Αντικατάσταση άρθρου 5 του ν. 4223/2013

Το άρθρο 5 του ν. 4223/2013 (Α’287) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 5

Υπολογισμός του συμπληρωματικού φόρου νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων

1. Στην αξία των δικαιωμάτων της παρ. 2 του άρθρου 1 επί ακινήτων που έχουν νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α, ο οποίος υπολογίζεται, σύμφωνα με τις επόμενες παραγράφους. Η αξία των δικαιωμάτων αυτών υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 2.
2. Ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων της παρ. 2 του άρθρου 1 με συντελεστή πέντε και μισό τοις χιλίοις (5,5%). Ειδικά, για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με συντελεστή ένα τοις χιλίοις (1%). Για τα Ν.Π.Δ.Δ. και τα Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως ορίζονται στις περ. β), δ), ε), στ) και ζ) του άρθρου 3, ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισούται με τρία και μισό τοις χιλίοις (3,5%) επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων της παρ. 2 του άρθρου 1 για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν. Για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν συμπεριλαμβάνονται:

α) η αξία των δικαιωμάτων σε ακίνητα που απαλλάσσονται και κατά το μέρος της οριζόμενης απαλλαγής σύμφωνα με το άρθρο 3 και

β) η αξία των δικαιωμάτων σε ακίνητα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περ. δ) της παρ. Β.1 και της περ. η) της παρ. Β.2 του άρθρου 4.

3. Κατά τα λοιπά, για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, εφαρμόζονται το τρίτο και τέταρτο εδάφιο της Ενότητας Ε του άρθρου 4».

Άρθρο 45

Προσδιορισμός προδιαγραφών για τις ανάγκες της μηχανογραφικής υλοποίησης -Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 6 του ν. 4223/2013

Η παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 4223/2013 (Α’287) αντικαθίσταται ως εξής:

«3. α) Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε επόμενου του 2014 έτους, λαμβάνεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τα στοιχεία των ακινήτων του προηγούμενου έτους με τις μεταβολές που επήλθαν.

β) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές είναι μονοζωνικές, τα δικαιώματα που αναγράφονται στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων ως ευρισκόμενα εκτός Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (Α.Π.Α.Α.) στις περιοχές αυτές μεταφέρονται αυτόματα εντός Α.Π.Α.Α., πλην αυτών για τα οποία στη διεύθυνση του ακινήτου αναγράφεται «εκτός οικισμού» ή «επί αγροτεμαχίου».

γ) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές περιλαμβάνουν περισσότερες της μίας ζώνες, για τον υπολογισμό του φόρου και της αξίας λαμβάνεται η μικρότερη τιμή ζώνης. Εφόσον το δικαίωμα εντάσσεται σε υψηλότερη τιμή ζώνης, ο φορολογούμενος υποχρεούται, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου του οικείου έτους, να υποβάλει τροποποιητική δήλωση χωρίς πρόστιμο και να καταβάλει τον φόρο χωρίς τόκο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.

δ) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές περιλαμβάνουν περισσότερες της μιας ζώνες, για τον υπολογισμό του φόρου και της αξίας για τα δικαιώματα που με βάση τη δήλωση στοιχείων ακινήτων δεν υπάρχει δυνατότητα να ενταχθούν εντός Α.Π.Α.Α., η τιμή ζώνης και η αξία λαμβάνονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις Ενότητες Α, Β και Ε του άρθρου 4. Ο φορολογούμενος υποχρεούται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου του οικείου έτους να υποβάλει τροποποιητική δήλωση χωρίς πρόστιμο και να καταβάλει τον φόρο χωρίς τόκο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.

ε) Ειδικά για το έτος 2022, ο φορολογούμενος μπορεί να τροποποιήσει τα στοιχεία των ακινήτων του που περιλαμβάνονται στη δήλωση του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’312), εμπρόθεσμα μέχρι και την 29η Ιουλίου 2022 και να καταβάλει τον φόρο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι και την 28η Φεβρουαρίου 2023.

Για κάθε περίπτωση τροποποιητικής δήλωσης, εφόσον από την εκκαθάριση της δήλωσης προκύπτει μείωση φόρου μεγαλύτερη των τριακοσίων (300) ευρώ, η σύνθεση της νέας δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. και η εκκαθάριση αυτής πραγματοποιούνται μετά από έλεγχο της Φορολογικής Διοίκησης.

Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται η μηχανογραφική σύνθεση των δηλώσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α., η διαδικασία και ο τρόπος αποκατάστασης λαθών και ελλείψεων σε στοιχεία ακινήτων των σχετικών δηλώσεων και σε δηλώσεις στοιχείων ακινήτων, τα έντυπα με τα οποία πραγματοποιούνται διορθώσεις, τα οποία επέχουν θέση τροποποιητικής δήλωσης, τα υποδείγματα χορήγησης απαλλαγών και ο τρόπος υποβολής τους, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία διαδικασία και λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. Με όμοια απόφαση, και κατόπιν ανάλυσης κινδύνου, μπορεί να αναπροσαρμόζεται το ποσό μείωσης φόρου σε συνέχεια τροποποιητικής δήλωσης, για το οποίο διενεργείται έλεγχος της Φορολογικής Διοίκησης.

Ακίνητα που έχουν ουσιώδεις ελλείψεις στην περιγραφή, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο υπολογισμός του ΕΝ.Φ.Ι.Α., θεωρούνται ως μη δηλωθέντα.».

Άρθρο 46

Χορήγηση εκπτώσεων στον ΕΝ.Φ.Ι.Α.- Τροποποίηση παρ. 1, 2, 2Α και 5 άρθρου 7 ν. 4223/2013

1. Στην παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 (Α’287): α) στην περ. α) εξειδικεύεται η αναφορά στο φορολογικό έτος, το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του οποίου λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή της διάταξης και διαγράφεται το δεύτερο εδάφιο, β) στην περ. β) προστίθεται παραπομπή στην Ενότητα Ε του άρθρου 4 ως προς τον προσδιορισμό της συνολικής αξίας της ακίνητης περιουσίας, γ) στις περ. α) και β) προστίθεται και ο συμβιών και οι περ. α) και β) διαμορφώνονται ως εξής:

«α) το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 (Α’ 167) και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη, δεν υπερβαίνει τις εννέα χιλιάδες (9.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος, β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ2) και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με την Ενότητα Ε του άρθρου 4, δεν υπερβαίνει το ποσό των ογδόντα πέντε χιλιάδων (85.000) ευρώ για τον άγαμο, των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα και».

2. Στην περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 εξειδικεύεται η αναφορά στο φορολογικό έτος, το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του οποίου λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή της διάταξης και προστίθεται ο συμβιών και η περ. α) διαμορφώνεται ως εξής:

«α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη, δεν υπερβαίνει τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος,».

3. Η παρ. 2Α του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 αντικαθίσταται ως εξής:

«2Α. Στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών προσώπων, που προκύπτει από την εφαρμογή του άρθρου 4 και της παρ. 1 του παρόντος, χορηγείται μείωση ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με το τρίτο και το τέταρτο εδάφιο της Ενότητας Ε του άρθρου 4, ως εξής:

α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%),

β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ, κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%),

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ, κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%),

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ, κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) και

ε) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) ευρώ, κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%).

Στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας για την εφαρμογή της παρούσας δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.».

4. Η παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 τροποποιείται ως προς τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, στη βάση των οποίων επανεξετάζονται οι χορηγηθείσες εκπτώσεις και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:

« 5. Οι εκπτώσεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου που χορηγήθηκαν με πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α., επανεξετάζονται μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του επομένου έτους με βάση τις εμπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος με τις οποίες χορηγήθηκαν οι ως άνω εκπτώσεις και, σε περίπτωση μεταβολών, εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου για το έτος αυτό.».

Άρθρο 47

Καταβολή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε δέκα (10) μηνιαίες δόσεις – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 8 του ν. 4223/2013

Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4223/2013 (Α’287) αντικαθίσταται ως εξής: «1.Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου ή σε έως δέκα (10) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ευρώ, και από τις οποίες η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, οι δε επόμενες δόσεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα.».

Άρθρο 48

Χρόνος υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων – Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 23 του ν. 3427/2005

1. Στην περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’312) προστίθεται υποπερ. δγ) και η περ. δ) διαμορφώνεται ως εξής:

«δ) τους κληρονόμους ακίνητης περιουσίας και συγκεκριμένα:

δα) από τους εκ διαθήκης κληρονόμους κατά το ποσοστό τους, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους,

δβ) από τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους κατά το ποσοστό τους, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους, δγ) από τους μετά από αποποιήσεις κληρονόμους κατά το ποσοστό τους, από το επόμενο έτος του θανάτου του κληρονομουμένου ή, στην περίπτωση που έχει δημοσιευθεί διαθήκη, από το επόμενο έτος της δημοσίευσης αυτής, χωρίς την επιβολή προστίμου, εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της λήξης της προθεσμίας αποποίησης.».

2. Η περ. α της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 αντικαθίσταται ως εξής:

«α. Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παρ. 1, ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων υποβάλλει αυτήν μέχρι και την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα παραπάνω δικαιώματα, πλην της κληρονομικής διαδοχής, για την οποία ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της λήξης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομίας. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύναται να παρατείνεται η προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου.».

Άρθρο 49

Προσδιορισμός Συντελεστή Αξιοποίησης Οικοπέδου – Τροποποίηση άρθρου 32 του ν. 3842/2010

Στην περ. ε’ της περ. 3.5.6 της παρ. 3 του άρθρου 32 του ν. 3842/2010 (Α’ 58) προστίθεται υποπερ. εζ) ως εξής:

«εζ) Για οικόπεδα που βρίσκονται σε περιοχές, οι οποίες εντάσσονται στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων με τιμή Συντελεστή Αξιοποίησης Οικοπέδου D5, ως Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου λαμβάνεται η τιμή 0,20.».

Read more at Taxheaven